MGA PAMAAGI PAGTIPID SA KUNSUMO SA KURYENTE

 Ang suplay sa elektrisidad unang pinaka-importante nga butang aron mapadali ang industriya ug bisan sa pagmugna og mga infrastructure sa mga dapit. Ang usa ka business ug tourism leader sa Davao Region si Joji Ilagan-Bian miingon, “For an economy to continue to develop and grow, it’s essential to have a very stable power supply. This fuels our economy particularly the industrial and manufacturing sector. A country's GDP is also affected by the stability of its power supply.”

Agig pagsulbad sa problema sa eliktrisidad sa Bohol, Ang kongresista sa Segundo Distrito Kong. Aris Aumentado mihatag sa mga tawo sa Isla Hingotanan dugang poste ug wire nga gamiton pagkonek sa kuryente sa matag balay. Nakig meeting pud siya sa mga opisyales sa BOHECO pinaagi ni Gen. Mgr. Engr. Eugene Tan ug sa BOHECO Supporting Team, maoy implementing arm sa proyekto.

Iyang gi-request sa National Power Corporation (NPC) mo-provide og generator set apil sa paghangyo sa National Electrification Administration (NEA) nga mohatag sa  pundo alang sa distribution line. Matud ni Cong. Aris ang kolaborasyon sa duha ka ahensya naghatag og dakong paglaum sa katawhan sa maong islang barangay. Ang 24/7 nga elektrisidad maghatag og dakong kausaban sa ilang pagpuyo. Dakong gihangop sa mga opisyales sa Barangay Gaus, sa islang lungsod sa Pres. Carlos P. Garcia gipanguluhan Capt. Salong Baculpo ang pagsulbad sa kongresista sa elektrisidad sa ilang barangay. Sa akong ubos ug pinobre nga pangagpas, Si Kong. Aris Aumentado nagtrabaho sa iyang gipangsulti.

Tambag sa Department of Energy (DOE) ngadto sa mga konsumidor kinsa karon nabug-atan na sa bayranan sa kuryente batasana ang regular nga pag-defrost sa inyong refrigerator sa balay. Kun pasagdan nga mobaga na ang ice sa sulod sa freezer, ang pagtuyok sa hangin nga magpabugnaw niini maglisud na sa tuyok, hinungdan usab nga magdoble ang pagtrabaho sa motor niini. Ang dugang nga pagtrabaho sa motor, maoy usa sa hinungdan sa pagsaka sa balayronon sa kuryente. Tambag usab sa DOE, pilia na ang mga refrigerator nga may taas nga Energy Efficiency Factor, kay kini nagpasabut nga mas ubos ang konsumo sa kuryente niining mga matang sa refrigerator.

Pahinumdom sa Department of Energy (DOE) ayaw pasagdi nga nagpabilin nga nakasaksak ang imong appliance bisan pa og naka standby mode kini. Basta nakasaksak gihapon ang appliances sama sa TV, charger sa telepono, stereo component, cable box, ug mga amplifiers, kining mga nahisgutang mga appliances ug uban pa sama sa power adoptors, padayon pang mokonsumo sa kuryente. Adunay gitawag og standby mode, mao nga bisag pag naka-off apan wala maibot sa saksakanan, moka-on pa gihapon og koryente, pahimangno sa ahensya.

Ang standby power usa ka kuryente nga gigamit sa mga appliances ug kahimanan nga bisan pag gi-off na kini ug wala mag-andar segun sa iyang desinyo nga trabaho, ug nagpaabut ra nga mapindot ang remote controller mao nga nag-tukaw kini.  Ang mga appliances nga naka-standby mode, mogamit og koryente nga imohang bayaran, ug bisan unsa ka gamay, kon daghan kini sa balay, makatabang pagpalobo sa balayranan.

Ug sanglit ang kuryente namugna pinaagi sa pagsunog sa mga carbon o hydro carbons, ang pagsunog niini magbuga gihapon og mga dautan nga substances sama sa carbon dioxide nga makahugaw sa kalikopan. Sa nagkadako nga kuryente nga magamit magkinahanglan usab og mas gastoso nga pagpahimutang sa power stations, power transformers ang mga kompanya nga nagpakutay niini, nga kinahanglang pundohan og ang bili, ipasa lang usab sa konsumidor.

 

DID-AN UNA ANG PAGPANAYGON

Niining panahona, igo nalang kitang maghandum sa atong mga naandan nga kasinatian ug sa mga tradisyonal na natong kultura tungod giusab ang tanan sa pandemya sa COVID19. Karong panahona  makadungog na unta kita sa mga awit sa panaygon. Usa sa mga kinaiya sa mga Pilipino sa panahon sa nagsingabot nga Pasko mao ang pagkanta og paskohanong mga awit. Bisan balik balik ra ang mga kanta sa panaygon pero ganahan gyud kitang maminaw kay lagi muabot na pud ang Pasko.

 Makamingaw baya nga dili nato madunggan karong tuiga ang mga huni ug awit sa pasko gikan sa mga manaygonay nga mag house to house nga naandan na nato kini sukad pa kaniadto. Karon dili na kini mahitabo tungod sa mga health protocols gumikan sa Covid-19 pandemic. Sa uban natong mga kaigsoonan ang pagpanaygon gihimong panginabuhian. Gani kung naay kahigayonan ganahan gyud ko manaygon kay murag mobalik ko sa akong pagkabata nga malipay na kaayo kong hatagan og sensiyo kong manaygon.

Apan, samtang wala pay tambal o bakuna sa COVId19, mas maayo pud hinoon nga did-an una kining pagpanaygon sa mga kabalayan. Dili ra ba gyud ta makapaniguro kun ang atong daygonan positive o ba kaha ang mga nanaygon naay virus. Gawas sa daygon, giawhag usab ang tanang establisemento nga dili lang mopahigayon og Christmas party. Mas maayo bitaw nga ipadaplin una kining party party karon kay usa man kini ka panagtapok sa mga tawo, basta naay tapok tapok aw naa pud si COVID19.

Ang angay buhaton kung dunay mga manaygonay diha sa inyong dapit, mas maayong hangyuon sila o pahibaw-on sila nga dili lang una manaygon. Dili angay kalimtan nga ang virus wala pa gyud hingpit mawala, wala pa kitay bakuna o tambal nga makapaspas sa kaayohan niadtong matakdan. Samtang ang Inter-Agency Task Force for the Management of Emerging Infectious Diseases (IATF) mohimo pag mga pagtuon kung did-an kining pagpanaygon sa mga kabalayan mohimo lang una ang mga kabataan og laing pamaagi nga maglipay gipahon sila niining panahon sa Pasko. 

Ang importante mas taas ang kumpyansa sa mga tawo nga dili sila matakdan sa virus tungod kay ang tanan nagmabinantayon. Dili man gyud makahimo ang gobyerno sa pagdiktar sa tanang tawo sa ilang mga kalihokan. Ang bugtong ra gyud nga mabuhat ang paggiya lamang. Kitang tanang katawhan ra gayud ang magdesidir aron mapakgang na gayud kining virus sa COVID19. 

Sa Tagbilaran City, pinaagi sa Facebook post niadtong Miyerkoles, Nobyembre 11, gipahibalo sa kagamhanang syudad dili una modawat og mga LSIs ug APORs gikan Disyembre 8, 2020 hangtod Enero 4, 2021 aron paglikay sa senaryo sa pagsaulog sa Pasko ug Bag-ong tuig sulod sa mga quarantine facility. Sobra sa katunga sa mga aktibong kaso sa Corona virus disease (COVID-19) sa Bohol Nobyembre 11, mga dala sa Authorized Persons traveling Outside Residence (APOR). Samtang natala sa Bohol ang 100 ka aktibong kaso sa COVID, ug 56 niini kaso sa mga APOR nga nia sa Bohol tungod sa trabaho.

Niining bag-o, ang mga kaso nga dala sa APOR, napun-an pa sa 18 ka kaso nga bitbit sa mga Bol-anon nga Locally Stranded Individuals (LSI) ug duha ka kaso nga dala sa Bol-anong miuli nga Overseas Filipino Worker OFW). Labing daghan niini mao ang 55 ka mga sundalo nga mingtabok sa Bohol aron mosalmot sa bansay-bansay sa arte sa panggubat nga gitanyag sa Camp Lino I Chatto sa Macaas Tubigon.