Sunday, January 3, 2021

ANG DESISYON SA ATONG MGA POLICYMAKERS BATOK COVID19 WALAY KLARO

 Ang tambag ngadto sa mga tawo gikan sa kadagkoan sa mga local government units ang bakuna ray makapabalik sa normal. Giingon nga sa dayon hinapos sa Disyembre, nag double digit og balik ang mga pagpanakod sa coronavirus disease dinhi sa atong nasud.  Apan matud sa IATF ubos ra gihapon kini itandi sa miaging mga buwan. Sa ubang mga nasod nasudlan og laing matang sa kagaw o lain nga strain sa Sars-CoV-2, paspas nga misaka pagbalik ang mga kaso ug mas makamatay. Kuyaw ra ba masudlan ang nasod ani nga matang sa kagaw. Ang rason kon nganong ang Sulu nanirado sa iyang border kay duol sila sa Malaysia nga naa na aning mao nga strain.

Lahi pud ang tan-aw sa mga tigpaniid ngadto sa atong mga policymakers sa nasud. Kuno, ang ilang desisyon sa mga health protocol aron sa paglikay sa Covid 19, way klaro. Sa iningles pa ‘inconsistent’. Sama aning ilang pagdili nga magtapoktapok. Ilang gidili ang mass gathering sama sa pagpanaygon, Christmas parties, re-unions. Bisan man gani ang karaoke ug videoke sessions. Apan ilang gitugot ang Misa de Gallo niadtong Disyembre. Dili pa lang dugay, gipahibawo ni Presidential Spokesperson Harry Roque nga gawas sa face mask, gikinahanglan nga mag-face shield pa aron dili gyud matakbuyan sa virus. Apan ang Department of Health (DOH) nagkanayon nga dili maayo ang pagsul-ob og face shield labi pa kadtong maglisod og ginhawa.

Unsa may resulta ani? Tungod sa kadaghan sa ipatuman maglisod na tag desisyon kon hain niini ang husto ug hain ang sayop. Sama nga gimanduan kita nga dili magtapok-tapok pero kon taga gobiyerno ang magtapok, okey ra basta naay face mask. Nagsugod tag kalibog unsa sila ka insakto nga mamugos kanato sa protocol. Unya gimanduan kita nga mag sul-ob og face mask ug dili pa igo, atong sapawan pa sa face shield aron paniguro gyud nga dili kalusot ang Covid 19. Pero karon gi-ingnan na usab kita nga dili gyud diay sigurado nga proteksyOn ang face shield, kuyaw pa kini sa disgrasya.

Niay bag-ong komentaryo nga karon Enero 2021 duna na untay bakuna gikan sa Pfizer nga moabot sa nasod, apan wa kugihi ni Health Secretary Francisco Doque III og himog mga dokumento aron mahingpit ang kasabutan ug pagpalit. Ang Singapore mag-una na hinuon sa pagdawat sa mga bakuna nga maoy labing unang napalgan nga epektibo batok sa Sars-CoV-2, kagaw sa coronavirus disease. Duna na untay makaginhawa gikan sa grabeng quarantine nga gisugdan niadto pang Marso. Dili baya  tiaw ang gidugayon sa quarantine, labina sa mga batan-ong 15 anyos paubos ug senior citizens nga nagpanuigon og 65 anyos pataas.

Dia pa. Nagkalandrakas ang mga tubag sa gobiyerno kalabut sa pamahayag ni Presidente Rodrigo Duterte nga daghang mga sundawo, apil ang mga sakop sa Presidential Security Group (PSG), nga nabakunahan batok sa Covid-19. Gibarugan ni Food and Drug Administration (FDA) Director General Eric Domingo nga supak sa balaud ang paghimo, pagpamalit gikan sa gawas, pagbaligya ug distribusyon sa wala tugoti nga mga bakuna ug tambal. Wa pay bisan unsang klase sa bakuna kun vaccine ang nahatagan og emergency use authorization dinhi sa nasod. Iyang ipa-imbestigar ang pagpamakuna sa mga sakop sa PSG nga miangkon nga nagpabakuna na sila batok sa Covid-19. Wala sila musolti kon unsa ang brand apan suma sa Presidente nga gikan sa Sinopharm sa China ang bakuna.

Samtang and FDA ug ang Department of Health (DOH) mi-insister nga illegal ang pagamit sa bisan unsang bakuna sa pagka-karon apan gidepensahan kini sa Malacanang. Sumala sa tigpamaba sa presidente nga si Harry Roque nga walay nalapas nga balaud ang mga sakop sa PSG kay donasyon ang maong mga bakuna. Namahayag usab ang ubang mga medical experts nga mahimo ang pagamit sa bakuna o bisan unsang tambal kon gikinahanglan kaayo sama sa pagprotihir nga dili matapatan sa Covid-19 si Presidente Duterte.